Dinyeper Nehri’nin Kıyısındaki Şehir Zaporozhye
Ukrayna’nın güneydoğusunda Dinyeper Nehri’nin kıyısında yer alan Zaporijya, Zaporijya Eyaletinin yönetim merkezi ve Ukrayna'nın turistik şehirlerinden birisi. Ukrayna’nın 6. büyük şehri olan Zaporijya, 1770’de Alexandrivska’nın Rus İmparatorluğu’nun sınırlarını Türklerden ve Tatarlardan korumak için yaptırdığı surlarla birlikte kurulmuş. Önemli bir demiryolu merkezi ve nehir limanı olan Zaporijya, sanayi ve konut alanlarını ayıran yeşil bir kuşak ile Dinyeper Nehri boyunca kilometrelerce uzanıyor. Ülkenin ana otomobil üretim şirketinin ve dünyaca ünlü uçak motoru üreticisi Motor-Sich’in bulunduğu Zaporijya, Ukrayna’nın önemli bir sanayi merkezi.
Tarihi
Bölgedeki arkeolojik bulgular, 3000 yıl öncesinde burada yerleşen en eski Türk topluluğunun İskitler olduğu düşünülüyor. Zaman içinde İskitler Hazarlar, Peçenekler, Kumanlar, Tatarlar ve Doğu Slavları ile yer değiştirmiş. İlk ismi Alexandrovsk olan kentin tarihi, 18. yüzyılın sonlarında Zaporijya ve Berdyansk arasında yeni bir Dinyeper Nehri koruma hattı inşası ile bağlantılı. Kherson ve Karadeniz filosunun yapımı için gereken inşaat malzemelerinin kasaba yoluyla taşınması nedeniyle 18. yüzyılın sonunda Alexandrovsk önemli bir ulaşım merkezi haline gelmiş. Rus Devrimi’nin sonunda önemli bir sanayi merkezi haline gelen kent Sovyet Rusya genelinde de sanayileşme sembolü oldu. 1939 yılında kent yeni kurulan Zaporijya oblast merkezi olmuş. Günümüzde ağır sanayinin, alüminyum ve kimya sanayinin merkezi olan kent Ukrayna’nın dördüncü, dünyanın 54. büyük çelik üreticisi.
Gezilecek Yerler
Zaporijya’nın 7 harikasından biri olan ve Ukrayna Kazaklarının kalesi olarak bilinen Khortytsya Adası, Dinyeper Nehri’nin en büyük adası, aynı zamanda da Dinyeper’in en hızlı aktığı noktada yer alıyor. İlk yerleşimin 16. yüzyılda başladığı ada Polonya ve Rusya otoritesinin kontrolü dışında, stratejik olarak mükemmel bir konumda bulunan ada, günümüzde yürüyüşçü ve bisikletliler için bir cennet olarak görülüyor. Khortytsya Adasında yer alan ve atlı oyuncuların çeşitli oyunlarla Kazakların güçlerini ve yeteneklerini sergilediği At Tiyatrosu’nda ata binebilir, alışveriş yapabilir veya yöresel el ustalığı derslerine katılabilirsiniz. Adanın tepesinde bulunan ve adanın en büyük kalıntısı olan İskit Kampı, atı evcilleştiren yarı göçebe halk İskitlere ait İskit mezar höyükleri, Zorov mezarlığı. 230 höyük ve 28 mezarlığın bulunduğu alanda, İskitlerin yaşam tarzını yansıtan pek çok kalıntı yer alıyor.
1778’de inşa edilen ve kentin sembollerinden biri olan Kutsal Bakire Koruma Katedrali, 20. yüzyılda Bolşevikler tarafından tümüyle imha edilse de 2011’de restore edilerek tekrar açılmış. 36 metre yüksekliğe sahip bina kentin en değerli yapılarından biri. 2001 yılında inşa edilen barok tarzı Aziz Andrew Katedrali ise bir modern mimari anıtı. Bugün katedral binasında düzenli kilise hizmetleri yapılıyor. 550 m uzunluğunda ve 54 metre yüksekliğinde olan Preobrazhenskiy Köprüsü, inşa edildiği 1950’lerde mimari bir başyapıt niteliğine sahipmiş. Dört kemerden oluşan köprünün bir demiryolu hattı bulunuyor.
Kentin görülmeye değer yerlerinden bir de 1927-1939 yılları arasında inşa edilen Dinyeper Hidroelektrik İstasyonu. 20. yüzyılda Sovyet Rusya’nın en büyük hidroelektrik santrali olan yapı, Dinyeper Barajına da sahip. Ukrayna’da şehrin kalbinde yer alan tek tesis olan istasyon, etkileyiciliğini korumaya devam ediyor. Barajın en iyi görüldüğü nokta ise Zaporijya Kazakları Tarih Müzesi.
Dinyeper Nehri’nin derinliklerinden 1998 yılında gövdesi çıkarılan geminin kalıntıları restore edilerek ziyarete açılan Kazak gemisi Chaika 1739’da batmış. Kentin etkileyici koleksiyonlarından birine sahip olan Antika Araba Müzesi’nde ise, 20. yüzyılın 30’larına ve 60’larına ait 22 sergi bulunuyor. “Willis”, “Dodge” ve “Ural-ZIS” ZIS-5”, ZIS-6 “Katyusha” ailesine ait tüm araçların sergilendiği müzede, düzenli olarak sergilere katılan araçların tümü çalışır durumda. Kentin ritmini yakalamak isteyenler için en güzel öneri ise, durmaksızın çeşitli kültürel etkinliklerin ve festivallerin düzenlendiği ve ortasında bir çeşmenin yer aldığı Festival Meydanı Müzik Çeşmesi.
Yeme-İçme
Genel olarak Ukrayna yemek kültürüyle benzer özellikler gösteren Zaporijya mutfağı, geleneksel olarak üç ana öğeden oluşuyor. Ukrayna mutfağı denilince akla ilk gelen borsch çorbası. Büyük bir mantı olan vareniky ve panelenmiş tavuğun içinde dereotu ve tereyağ konularak hazırlanan Kotleta po-kyivsky en çok tüketilen yemekleri arasında.
Zaporijya’ya Nasıl Gidilir
Türk Hava Yolları ve Pegasus Havayolları’nın İstanbul- Zaporijya arasında uçuş seferleri bulunuyor. Zaporijya Uluslararası Havalimanı’ndan kente taksi veya demiryolu ile ulaşım mümkün.
