Dünyanın neresine giderseniz gidin, Noel Baba’nın izi mutlaka bir şekilde karşınıza çıkar. Özellikle de yeni yılı karşılamaya hazırlandığımız bu aralar. Amerika’dan Kanada’ya, İzlanda’dan Almanya’ya, bizim bu yazıda bahsedeceğimiz Korvatunturi’den Japonya’ya kadar birçok kültürde onunla ilgili farklı hikayeler anlatılır. Bazı yerlerde uçan kızakla bacalardan hediye bırakan yaşlı bir adam olarak bilinir, bazı yerlerde ise kışın neşesini temsil eden sıcacık bir figürdür. Tabii dolayısıyla herkes Noel Baba’nın kendi bölgelerinde yaşadığına inanır; kimse onu paylaşmak istemez. Dünyanın bu kadar farklı köşesinde aynı efsanenin farklı şekillere bürünmesi, aslında Noel Baba’nın kuşaklar boyunca taşınan ortak bir hayal olduğunu gösteriyor.
Norveçliler Noel Baba’nın kendi kuzeylerinde olduğunu düşünüyor, İsveçlilere göre Lapland’ın içlerinde bir yerlerde yaşıyor, Kanadalılar ise onu resmen kendi posta kodlarıyla tescillemiş. Eğer tüm bu rotaları keşfetmek istiyorsanız uçak bileti ve otel rezervasyonu için Turna her zaman yanınızda. Noel Baba her kültürde farklı bir evde yaşıyor gibi görünüyor ama hikayenin ruhu hiç değişmiyor: Herkes, hediyeler dağıtan sevecen bir figürü yaşatmayı sürdürüyor aslında. 🎁
Korvatunturi Efsanesi
Gelin şimdi, sizi Finlandiya’nın Laponya Bölgesi’ne götürelim. Burası, Noel Baba efsanesine belki de en çok sahip çıkan yer. Öyle ki Rovaniemi kentindeki Rovaniemi Havalimanı bile başlı başına bir Noel Baba temasıyla tasarlanmış durumda. Havalimanına indiğiniz anda karşınıza çıkan ren geyiği figürleri, kırmızı-beyaz süslemeler, Noel Baba heykelleri ve şirin detaylar size ilk dakikadan o büyülü atmosferi hissettiriyor. Hatta havalimanının resmi web sitesi bile (buradan ulaşabilirsiniz) Noel Baba konseptinde düzenlenmiş.😄 Bu havaalanının Finlandiya’nın beşinci büyük havalimanı olduğunu da düşünürseniz, bölgenin Noel ruhuna ne kadar değer verdiğini anlamak hiç zor değil. Üstelik Noel Baba Köyü ve Santa Park sadece 2-3 kilometre uzaklıkta; uçaktan iner inmez hemen masalın içine giriyorsunuz.
Finlandiyalılara Noel Baba’nın nereden geldiğini soracak olsanız, hiç düşünmeden “Korvatunturi” derler. İsmi kulağa biraz tuhaf gelebilir ama aslında çok tatlı bir hikayesi var. Korvatunturi, Laponya’nın ortasında yer alan, yılın büyük bir dönemi karla kaplı, ren geyiklerinin özgürce dolaştığı oldukça sakin bir tepe. Ancak onu özel kılan şey doğal güzelliği değil. Birçok Finli, Noel Baba’nın gizli atölyesinin bu tepede olduğuna inanıyor. Yıllarca anlatılan hikayelere göre Noel Baba, oyuncaklarını burada üretir, ren geyikleriyle burada prova yapar ve yılbaşı yaklaştığında da bütün dünya çocuklarına buradan yola çıkar.
Korvatunturi’nin bir başka sevimli özelliği daha var: Tepenin şekli kulak formunu andırıyor. Bu yüzden, Noel Baba’nın çocukların dileklerini, fısıltılarını, hatta yıl boyunca ettikleri küçük duaları daha iyi duyabildiği düşünülüyor. Böyle bir inanışın çıkması bile bölgenin hayal gücünü ne kadar kucakladığını anlatıyor aslında. Karla örtülü tepelerin arasında, bir tepenin kulak şeklinde olduğuna inanmak; sonra o tepenin içinde Noel Baba’nın gizli bir atölye kurduğunu hayal etmek… Kulağa masal gibi geliyor ama Laponya’da bu efsane, günlük yaşamın doğal bir parçası.
Noel Baba’nın Türkiye’deki Evi: Demre
Ama tüm bu hikayelerin güzel yanı şu: Noel Baba’nın tek evi Korvatunturi değil. Bir başka efsane, sizi bu kez Türkiye’nin güneyine, Akdeniz’in sıcacık kıyılarına götürüyor. Antalya’nın Demre ilçesinde, bugün hala ziyaret edilebilen bir Aziz Nikolaos Anıt Müzesi bulunuyor. Çünkü Noel Baba hikayesine ilham verdiği düşünülen kişi, aslında 300 yılında Patara’da doğan Aziz Nikolaos. Zengin bir buğday tüccarının oğlu olarak dünyaya gelen Nikolaos, hayatı boyunca iyiliği, yardımseverliği ve cömertliğiyle tanınmış. Özellikle çocuklar koruyan bir aziz olarak kabul edilen bu sevilen figür, daha sonra Myra’nın Piskoposu olmuş ve 365 yılının 6 Aralık günü 65 yaşındayken hayata veda etmiş.
Demre’deki müzeyi gezerken, bu hikayenin sıcaklığını hissetmemek mümkün değil. Taşlar arasında dolaşırken bir yanda efsanenin gerçek bir kişiye dayandığını fark ediyorsunuz, diğer yanda ise bugün dünyanın dört bir yanında çocukları mutlu eden figürün bu coğrafyada yaşamış olması insana çok farklı bir gurur veriyor. Demre’ye kadar gitmişken Myra Antik Kenti’ni ziyaret etmeden dönmeyin. Kaya mezarlarıyla, tiyatrosuyla ve gizemli atmosferiyle burası, Noel Baba efsanesinin tarihsel arka planına bambaşka bir boyut katıyor.
Tüm bu hikayeleri bir araya getirdiğimizde, Noel Baba’nın nereli olduğunun aslında pek de önemli olmadığını görüyorsunuz. Korvatunturi’nin karla kaplı tepeleri de, Demre’nin güneşli sokakları da bu masalı bir şekilde sahiplenmiş durumda. Noel Baba, bir coğrafyanın veya bir kültürün figürü değil; eğlenceyi seven, hediye dağıtan, neşe saçan evrensel bir karakter. Hristiyan olmayan toplumlarda bile yeni yılın gelişini simgeleyen, yenilenmeyi ve hediyeleşmeyi temsil eden güçlü bir sembol olarak kabul ediliyor. Belki de asıl mucize bu: Dünyanın her yerinde farklı şekillerde anlatılsa da aynı duyguyu yaşatmayı sürdüren bir efsane. ✨
