Roma denince akla ilk gelen yapılardan biri olan Kolezyum (Colosseum), yalnızca taş ve mermerden ibaret bir yapı değil; Antik Roma’nın gücünü, kültürünü ve gösteri tutkusunu yansıtan etkileyici bir tarih sahnesi. Şehrin tam kalbinde yükselen bu devasa tiyatro, günümüzde Roma’yı ziyaret edenlerin ilk duraklarından biri olmayı sürdürüyor. Asıl adıyla Flavian Amfitiyatrosu, dünyanın en büyük amfitiyatrosu unvanını da koruyor. Gladyatör dövüşlerinden tiyatrolara ve savaş temsillerine kadar uzanan geniş bir gösteri yelpazesiyle Roma halkına yıllarca heyecan dolu anlar yaşatmayı başaran bu muazzam yapı, bugün hala milyonlarca ziyaretçisini büyülemeye devam ediyor.
Kolezyum Nerede?
Kolezyum, İtalya’nın başkenti Roma’da, şehrin tam merkezinde konumlanıyor. Antik Roma’nın kalbi olarak kabul gören bu bölge, geçmişle bugünün iç içe geçtiği büyüleyici bir atmosfere ev sahipliği yapıyor. Roma Forumu ve Palatino Tepesi’ne yürüme mesafesinde yer alan Kolezyum, tarihi merkezdeki konumuyla turistlerin uğrak durakları arasında bulunuyor. Şehrin gelişmiş ulaşım ağı sayesinde bölgeye erişim de oldukça kolay şekilde sağlanıyor.
Kolezyum Rehberi
Bugün Roma’nın kalbinde yükselen Kolezyum’un bulunduğu yerde, bir zamanlar İmparator Neron’un lüks ve ihtişamla donatılmış sarayı, yani Domus Aurea yer alıyordu. Altın saray olarak tarihe geçen bu görkemli yapı ve çevresindeki yapay göl, halk arasında büyük tepki toplamış, Neron’un lüks yaşamına duyulan öfke zamanla isyana dönüşmüştü. Öyle ki imparatorun ölümünden sonra Roma, kanlı iç savaşlara sahne oldu. Saray yıkıldı, göl kurutuldu ve bu bölgede yeni bir dönem başladı. Halkın gönlünü kazanmak isteyen yeni imparator Vespasian, Neron’un halktan kopuk saltanatını unutturan bir adım attı. Colosseum’u, yani Flavian Amfitiyatrosu’nu inşa ettirmeye karar verdi. Manidar şekilde eski sarayın kalıntıları üzerine inşa edilen bu dev arena, Roma halkına adanmış bir yapı olarak simgesel olarak büyük bir önem taşıyordu. Yaklaşık 10 yıl süren zorlu inşaat sürecinin ardından Kolezyum, önemli bir mesajın hayat bulduğu bir yapı olarak hayat buldu.
Kolezyum’un Tarihi
Antik Roma’nın tam kalbinde, görkemli geçmişin sessiz tanığı olarak yükselen Kolezyum’un inşasına MS 70-72 yılları arasında, İmparator Vespasian’ın emriyle başlandığı biliniyor. Yaklaşık on yıl süren inşaat, MS 80 yılında oğlu İmparator Titus döneminde tamamlandı. Açılış törenleri ise Roma tarihine damgasını vuran önemli olaylar arasında yer alıyor. Tam 100 gün ve gece süren gösterilerde, 5 binden fazla hayvan ve yüzlerce insanın hayatını kaybettiği tarihin fısıldağı sırlar arasında yer alıyor. Bu kanlı gösteriler, Kolezyum’un yalnızca bir mimari harika değil, aynı zamanda Roma halkı için bir güç simgesi olduğunu da gösteriyor.
Kolezyum’un Mimarisi
50.000 kişilik izleyici kapasitesine sahip olan Kolezyum’un, yüzyıllar boyunca birçok zorluğa direndiği biliniyor. Depremler, yangınlar, savaşlar ve yağmaların yapının çeşitli bölümlerine zarar verdiği de aktarılan bilgiler arasında yer alıyor. Tüm bunlara rağmen ayakta kalmayı başaran Kolezyum, farklı dönemlerde yapılan restorasyonlarla günümüze ulaşabildi. Bugün hala ihtişamını büyük ölçüde koruyor ve her yıl milyonlarca ziyaretçiye ev sahipliği yapıyor. Bu tarihle çevrili yapının dış cephesi, kemerli galerilerle çevrili ve bu kemerlerden bazıları içeriye doğru uzanan koridorlara açılıyor. Üst katlarda ise gladyatör figürleriyle süslenmiş görkemli kemerler dikkat çekiyor. Arenanın alt kısmında ise tahta platformun altında konumlanan oda ve tüneller bulunuyor. Eski çağlarda bu bölümlerin, gladyatörler ve vahşi hayvanların sahneye çıkmadan önce tutulduğu yerler olduğu biliniyor. Gladyatörlerin ve hayvanların arenaya çıktığı kapı ise yapının sembolik geçiş noktalarından biri olarak kritik bir rol üstleniyor.
Kolezyum’da Koltuklar ve Sınıflar
Kolezyum, sadece bir eğlence alanı değil, aynı zamanda Roma toplumunun katı sınıf ayrımını mimariyle yansıtan bir yapı olarak da önemli bir simge. Seyircilerin oturma düzeni, tamamen sosyal statülerine göre belirlenmişti. Arenaya en yakın ve en prestijli sıralar Senato üyeleri, soylular ve yüksek rütbeli devlet görevlilerine ayrılmıştı. Soylu sınıfında hemen arkasında ise orta sınıf vatandaşlar ve tüccarlar konumlanıyordu. Kolezyum’un en üst basamaklarında ise işçi sınıfı, kadınlar ve halkın alt tabakası oturuyordu. Bu ayrım yalnızca görüş açısıyla sınırlı değildi, konfor düzeyiyle de kendini hissettiriyordu. Böylece Kolezyum, dönemin toplumsal yapısını bir tiyatro düzeni içinde oldukça belirgin bir biçimde yansıtıyordu.
Kolezyum’da Gösteri Kültürü
Yüzyıllar boyunca Roma halkının topluca bir araya geldiği, heyecan ve coşkunun doruklara çıktığı Kolezyum, belki de tarihin en farklı sahnesiydi. Gladyatör müsabakaları, vahşi hayvan gösterileri ve dramatik canlandırmalar ise bu arenada en sık sergilenen etkinliklerdi. MS 404’te gladyatör dövüşlerinin, MS 523’te ise hayvanlı gösterilerin yasaklanması sonrasında Kolezyum, eğlence merkezi olma işlevini tamamladı. Yaklaşık 450 yıl boyunca hem bir toplumsal buluşma alanı hem de imparatorluğun gücünü simgeleyen bir propaganda aracı olarak hizmet verdi. Bugün ise Kolezyum’u ziyaret edenler, yalnızca mimari bir harikayı değil aynı zamanda Roma’nın sosyal yaşamına tanıklık eden bir geçmişi de keşfetme fırsatı yakalıyor.
Ulaşım ve Giriş İpuçları
Roma’ya ulaştıktan sonra Kolezyum’a gitmek oldukça kolay. Havaalanından taksiyle ya da şehir merkezinden metro, otobüs veya tramvayla bu görkemlik yapıya rahatlıkla ulaşabilirsiniz. “Colosseo” metro durağı gezginleri doğrudan Kolezyum’un önüne çıkarıyor. Ancak içeriye girişte zaman zaman uzun kuyruklar görülebiliyor. Bu nedenle biletinizi önceden almanızda ya da Roma Pass gibi ziyaretçi kartlarını tercih etmenizde fayda bulunuyor.
Kolezyum Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Adres: Piazza del Colosseo, Roma, İtalya
Ulaşım: 60, 75, 85, 87, 271, 571, 175, 186, 810, 850 ile C3 No’lu otobüsler, metronun “Colosseo” durağı, 3 No’lu tramvay hattı
Ziyaret Bilgileri: Pazartesi-Cumartesi 09:00-19:00, resmi tatillerde kapalı.
Giriş ücreti: 18 Avro
Özellikle yaz döneminde inanılmaz uzun sıralar beklemek zorunda kalınabiliyor. Hemen girmeyip başka bir zaman gelmek dışında bu kuyruklardan kurtulmanın farklı yolları da var. Roman Forum yada Via de San Gregorio’dan biletlerinizi alabilirsiniz ve genellikle buralarda çok sıra olmaz. Hatta bu biletleri internetten alma şansınız da var. Ayrıca dilerseniz Roma’da görülecek ana mekanların hepsinin içinde olduğu tek bir kombo bilet de satın alabilirsiniz. Kolezyum’a sıra beklemeden girmek için yapılabilecek bir başka seçenek de bir tur grubuna katılmak. Bu antik kente yolunuz düşerse Kolezyum’u muhakkak Roma gezilecek yerler listenize ekleyin.
Kolezyum’a Yakın Gezilecek Yerler
Kolezyum’u ziyaret ettikten sonra çevresinde yer alan tarihi yapılarla keşfinizi zenginleştirmeniz mümkün. Kolezyum’un hemen yanı başındaki Roma Forumu, bir zamanlar imparatorların yürüdüğü yolları adımlayabileceğiniz bir alan ve geçmişte Antik Roma’nın siyasal ve toplumsal yaşamının merkezi olarak kabul görüyordu. Forum’dan biraz yukarı çıktığınızda ise Palatino Tepesi sizi bekliyor. Roma’nın kuruluş efsanesinde geçen bu tepe, imparatorların saraylarının bulunduğu bölge olarak anılıyor. Üstelik şehre yukarıdan bakmak için de eşsiz bir manzara sunuyor. Forum’un hemen yanında yer alan Constantine Takı ise etkileyici bir anıt olarak gezginlerin gözlerini kamaştırıyor.
Bu üç yapı aslında “Antik Roma Bölgesi” olarak tek bir kompleks içinde gezilebiliyor. Eğer Roma Pass kullanıyorsanız, ücretsiz müze hakkınızın ilkini burada değerlendirerek hem Kolezyum hem de Palatino Tepesi’ni 24 saat geçerli tek bir biletle keşfedebilirsiniz. Roma’nın tarihiyle iç içe bir yolculuğa çıkmak istiyorsanız, en avantajlı uçak biletleri için Turna’nın İtalya uçak bileti sayfasına göz atmayı sakın unutmayın.
Kolezyum Çevresinde Nerede Kalınır?
Roma’da Kolezyum’u sabahın ilk ışıklarıyla görme hayaliniz varsa, şehirdeki konaklama tercihinizi bu tarihi yapıya yürüme mesafesinde konumlanan otellerden yana yapmanız harika bir fikir olabilir. Kolezyum çevresi, hem tarihi dokusuyla büyüleyen butik otelleri hem de modern konfor sunan zincir otelleriyle oldukça zengin bir seçenek yelpazesi sunuyor. Monti bölgesi, hem Kolezyum’a yakınlığı hem de şirin sokakları, kafeleri ve sanat galerileriyle öne çıkan en popüler bölgeler arasında bulunuyor. Daha sakin bir atmosfer arayanlar için ise Palatino Tepesi çevresindeki oteller, doğayla iç içe konaklama imkanı sunuyor. Roma otelleri tarihi bir atmosferde uyanmak isteyenler için sınırsız seçenekle keşfinizi bekliyor.
Kolezyum Hakkında Şaşırtıcı Bilgiler
- Arenanın tabanının zaman zaman kaldırılarak sahte deniz savaşları için suyla doldurulduğu biliniyor.
- Bazı dönemlerde seyircileri güneşten korumak için yapının üstü dev bir bez örtüyle gölgeleniyordu.
- Gladyatörler, Kolezyum’a yer altından uzanan özel bir tünelle ulaşıyordu.
- Kolezyum’un bulunduğu alan, önceden bir yapay göle ev sahipliği yapıyordu.
- Terk edildikten sonra taşlarının arasında yüzlerce farklı bitki türü büyümeye başladı.
- Roma döneminde kadınlar yalnızca Kolezyum’un en üst sıralarında oturabiliyordu.
- Kolezyum’da gladyatör dövüşlerinin yanı sıra mitolojik sahnelerin canlandırmaları da sergileniyordu.
