Barotravma da denilen basınç travması, dış ortamdaki basıncın değişmesine karşın kulak içi basıncın dengelenememesi sonucunda ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Normalde basınç değişimlerinde orta kulak ve sinüslerin dış ortamla olan basınç dengesini kurması gerekir ancak basınç travması durumunda bu denge sağlanamaz. Daha çok uçağın kalkış ve inişlerinde hissedilen bu durum, kulağın yapısı gereği uçağın inişinde daha şiddetli hissedilir. Travma sonucu orta kulaktaki basınç dengesinin bozulması ve basıncın dış basınçla eşitlenememesi, kulak zarının delinmesine kadar giden sonuçlar doğurabilir.
Uçakta Basınç Travması Olmasının Nedenleri Nelerdir?
• Uçağın kalkış anında kulaktaki hava dışarı çıkar. Bu esnada kişi acı hisseder fakat basınç dengesinin sağlanması inişe göre daha kolaydır.
• Uçağın iniş anında ise kulak zarı basınçtan dolayı içeri doğru esner ve kişi bu nedenle kulak ve baş bölgesinde acı hisseder.
• Uçuş esnasında nezle, grip olan ya da sinüzit olan kişiler basınç travmasını daha sık bir şekilde yaşar. Bazı kişilerde hissedilen acı oldukça şiddetli olabilir.
Uçakta Çocuklarda Basınç Travması
• 2 yaş altı çocuklarda özellikle kulak enfeksiyonu söz konusuysa basınç travmasının da üstüne eklenmemesi için uçağa binilmemesi tavsiye edilir.
• Bebeğin emzirilmesi veya biberonla beslenmesi olayı, uçağın alçalma anonsu verildikten sonra yapılmalı ve beslenme biberonla gerçekleşiyorsa, çocuğun dik bir pozisyonda bulunması gerekmektedir. Bu durumda bebeğin östaki borusu açılacak ve basınç travması hafifletilecektir.
• Yaş olarak biraz daha büyük çocuklar basınç travması etkilerinin hafifletilmesi için su içmeyi veya sakız çiğnemeyi deneyebilir.
Basınç Travmasının Belirtileri Nelerdir?
• Baş dönmesi
• Kulakta rahatsızlık hissi, acı veya ağrı
• Hafif işitme kaybı
• Kulak tıkanıklığı
• Kulaklarda basınç hissi
• Burun kanaması
• Akut kulak iltihabı
• Kulak zarı delinmesi
Uçakta Basınç Travmasına Karşı Alınabilecek Önlemler
• Su içmek ya da sakız çiğnemek gibi çene kaslarını hareket ettirerek östaki borusunun açılmasını sağlayan eylemler, kulak içi basıncın dengelenmesi konusunda yardımcı olacaktır.
• Basınç travmasının daha fazla sıklıkta yaşanmasına neden olan üst solunum yolu hastalıklarına sahip olan yolcuların, uçuştan önce deniz suyu ya da burun içi sprey kullanmaları iyi gelebilir.
• Burun deliklerinin kapatılıp derin nefes alınması ve alınan havanın kulaklara gönderilmesi olayını tanımlayan” valsalva manevrası”, uçağın inişi sırasında yapılarak basınç dengelenmeye ve ağrı azaltılmaya çalışılabilir.
• Uçuşta büyük bir sorun yaşamanıza neden olacak bir kulak rahatsızlığınız var ise, uçakla seyahate çıkılmaması tavsiye edilir.